Y Drafodaeth / Cyfarfod strategaeth: y diben

Amserlenni

Fel arfer bydd trafodaeth/cyfarfod strategaeth yn dod cyn unrhyw gamau gweithredu i amddiffyn. Mae’n rhaid iddo ddigwydd o fewn 7 diwrnod gwaith o orffen yr ymholiadau a126 ond os bydd angen gweithredu ar unwaith, er mwyn amddiffyn yr oedolyn sy’n wynebu risg a/neu oedolion eraill neu blant sy’n wynebu risg, dylai ddod o flaen y camau gweithredu hyn a dylid ymgymryd ag ef mewn ffordd nad yw’n oedi’r camau gweithredu sydd eu hangen. Fodd bynnag, byddai arfer da yn cynghori y dylai’r drafodaeth / cyfarfod strategaeth gyntaf ddigwydd cyn gynted ag sy’n ymarferol bosibl, yn enwedig pan yr amheuir trosedd.

Er enghraifft: mae honiad bod menyw ifanc ag anabledd dysgu wedi dioddef ymosodiad rhywiol gan aelod o’r teulu. Barn y gweithwyr proffesiynol yw bod angen archwiliad meddygol brys ac y gall y fenyw gydsynio i hyn. Gwneir trefniadau i gynorthwyo’r fenyw i fynd i’r Ganolfan Atgyfeirio Cam-drin Rhywiol y diwrnod hwnnw am gyfweliad â’r heddlu ac archwiliad meddygol er mwyn cael tystiolaeth.

Trafodaethau/cyfarfodydd strategaeth sy’n canolbwyntio ar y person

Mae gan oedolion sy’n wynebu risg yr hawl i roi neu i wrthod rhoi cydsyniad ar bob agwedd ar eu cysylltiad â diogelu oedolion ac eithrio os aseswyd nad oes gan yr oedolyn y galluedd meddyliol i benderfynu. Os nad oes gan oedolyn sy’n wynebu risg y galluedd meddyliol i wneud y penderfyniad hwn, rhaid gwneud penderfyniad er budd gorau sy’n cynrychioli budd gorau’r person a’r cyhoedd.

Rhaid i’r drafodaeth/cyfarfod strategaeth wirio a yw’r oedolyn sy’n wynebu risg wedi cydsynio i’r ymholiadau a126 neu a oedd sail ar gyfer gwneud penderfyniad blaenoriaethol i beidio â chydsynio. Gall hyn ofyn am drefnu contract uniongyrchol â’r oedolyn sy’n wynebu risg i ganfod ei ddymuniadau.

Mae trafodaethau/cyfarfodydd strategaeth yn gyfarfodydd proffesiynol. Fodd bynnag, dylid penderfynu pwy fydd yn cysylltu â’r oedolyn sy’n wynebu risg a’i deulu am y broses a’r penderfyniadau.

Mae’n hollbwysig bod yr ymholiadau neu’r ymchwiliadau yn deg ac yn wrthrychol ac y gwneir unrhyw benderfyniad am drefniadau diogelu mewn partneriaeth â’r oedolyn sy’n wynebu risg. Er mwyn cyflawni hyn:

• dylid gwneud pob ymdrech i egluro diben yr ymholiadau a’r ymchwiliadau ar destun i’r oedolyn sy’n wynebu risg gan ddefnyddio’r dulliau cyfathrebu priodol;
• cydnabod unrhyw bryder sydd gan yr oedolyn sy’n wynebu risg ynghylch y broses a mynd i’r afael â hynny pan fo’n bosibl;
• ceisir ei farn o ran beth yr hoffai ddigwydd;
• cydnabyddir y canlyniadau personol mae’n dymuno eu cyflawni.

Cyfranogiad mewn trafodaethau / cyfarfodydd strategaeth

Wrth benderfynu pwy ddylai gymryd rhan mewn cyfarfodydd a thrafodaethau strategaeth dylai ymarferwyr ddefnyddio eu barn broffesiynol ar sail y wybodaeth a gasglwyd hyd yn hyn.

Dylai’r canlynol gael eu cynnwys o leiaf:

• Personél priodol â chyfrifoldeb dros amddiffyn oedolion yn yr heddlu a’r gwasanaethau cymdeithasol;
• yr ymarferydd sy’n creu’rhysbysiad;
• ymarferwyr o wasanaethau sy’n gweithio gyda’r oedolyn sy’n wynebu risg, ei deulu a’i ofalwyr gyfrannu;
• meddyg o’r gwasanaeth sydd wedi / a allai fod yn cynnal archwiliad meddygol.

Bydd cynnwys ymarferwyr eraill yn dibynnu ar natur unigol yr achos, ond gall gynnwys:

• staff y ganolfan ddydd;
• unrhyw asiantaethau allweddol sy’n gweithio gyda’r oedolyn sy’n wynebu risg a/neu ddarparu gwasanaethau’r trydydd sector;
• eiriolwyr sy’n gweithio â’r oedolyn sy’n wynebu risg;
• staff meddygol ac iechyd;
• cyrff rheoleiddiol, fel sy’n berthnasol i’r amgylchiadau;
• cynrychiolydd o wasanaethau cyfreithiol yr awdurdod lleol os yw achos cyfreithiol yn cael ei ystyried.

Dylai’r staff sydd ynghlwm wrth y penderfyniad fod wedi’u hawdurdodi i wneud penderfyniadau ar ran eu hasiantaeth.

Cadeirio

Dylai’r drafodaeth/cyfarfod strategaeth gael ei ch/gadeirio gan y Cydlynydd Arweiniol/Arweiniol Dirprwyedig sydd â’r awdurdod a’r arbenigedd i gadeirio’r trafodaethau/cyfarfodydd hyn.

Dylai’r cadeirydd sicrhau:

• bod ffocws ar anghenion diogelwch, gofal a chymorth yr oedolyn sy’n wynebu risg a pherygl gwirioneddol a phosibl o gamdriniaeth a neu esgeulustod;
• penderfynu ar dasgau a chamau gweithredu i’w gwneud: pwy, pam a phryd;
• cadarnhau rolau a chyfrifoldebau sefydliadau o ran defnydd gorau o sgiliau, arbenigedd ac adnoddau;
• nodi unrhyw broblemau ynglŷn â chydweithredu a chyfathrebu;
• penderfynu pa wybodaeth sy’n cael ei rhannu â’r oedolyn sy’n wynebu risg, ei ofalwyr a’i deulu (os yw’r heddlu ynghlwm yn yr ymgynghoriad ar y cyd â nhw);
• cofnodi a sicrhau bod camau gweithredu yn cael eu cymryd neu fod unrhyw newidiadau yn cael eu gwneud wrth ymgynghori â nhw.

Dylai’r drafodaeth/cyfarfod gael ei ch/gynnal yn unol â gweithdrefnau cenedlaethol a lleol.

Y cadeirydd sy’n penderfynu pwy fydd yn derbyn cofnod o’r drafodaeth/cyfarfod.

Dylai’r cadeirydd nodi pwy fydd yn cymryd rhan mewn asesiadau ac ymchwiliadau pellach. Er enghraifft, nyrsys hyfywedd meinwe, yr heddlu.

Yr agenda

Dylai’r ymarferwyr sy’n cymryd rhan yn y drafodaeth strategaeth ystyried:

1. Yr oedolyn sy’n wynebu risg

• yr hysbysiad/ datgeliad;
• pa mor agored i niwed yr ymddengys yr oedolyn sy’n wynebu risg, gan gynnwys ei alluedd meddyliol mewn perthynas â’r cyhuddiad(au);
• cydsyniad yr oedolyn sy’n wynebu risg a’i ddymuniadau parthed unrhyw ganlyniadau;
• natur a graddau’r weithred/gweithredoedd honedig o gam-drin;
• pryd digwyddodd y cam-drin honedig;
• a oedd y cam-drin honedig yn ddigwyddiad ar ei ben ei hun neu a fydd o bosibl yn parhau;
• yr effaith ar yr oedolyn sy’n wynebu risg;
• y risg o gam-drin dro ar ôl tro;
• a allai oedolion eraill a phlant fod yn wynebu risg ac a ddylid cychwyn gweithdrefnau amddiffyn plant hefyd;
• os yr honnir bod y cam-drin neu’r esgeuluso wedi’i gyflawni gan ymarferydd, mae’n rhaid nodi a chytuno ar unrhyw gamau gweithredu y mae angen eu cymryd i leihau’r risgiau a berir;
• natur, difrifwch a brys y cam-drin honedig h.y. asesu’r risgiau a chymryd camau gweithredu uniongyrchol neu frys os oes angen ac os na wnaed hyn eisoes.

2. Materion o dystiolaeth

• ystyried gofynion yr heddlu:
• mae’n bosibl y bydd angen sicrhau a chadw tystiolaeth e.e. tystiolaeth ffotograffig;
• mae’n bosibl y bydd angen cyfweliad ar unwaith gyda’r oedolyn sy’n wynebu risg neu rywun arall ac os felly, pam a gan bwy;
• a oes angen archwiliad meddygol o’r oedolyn sy’n wynebu risg a gafodd ei gam-drin.

3. Problemau’r cyflawnwr

• penderfynu a yw’r cyflawnwr honedig yn oedolyn sy’n wynebu risg;
• a oes unrhyw faterion gofal cyfredol. Gall hyn ofyn am gysylltu ag adran AD cyflogwr y drwgweithredwr honedig;
• bwriad posibl y cyflawnwr;
• anghyfreithlondeb posibl gweithredoedd y cyflawnwr.

4. Camau gweithredu

• Anghenion diogelwch, gofal a chymorth yr oedolyn sy’n wynebu risg;
• Sut y cânt eu bodloni;
• A fydd ymchwiliad (troseddol neu arall);
• Monitro i sicrhau yr amddiffynnir yr oedolyn sy’n wynebu risg rhag rhagor o gam-drin ac esgeuluso.

5. Materion eraill

• Opsiynau sydd ar gael y tu allan i weithdrefnau diogelu oedolion, gan gynnwys ystyried atgyfeiriadau i MAPPA, MARAC a/neu amddiffyn plant;
• A oes angen ymchwiliad neu ddull gweithredu arall, yn achosion arfer a safonau gwael mewn gwasanaethau a reoleiddir neu a gomisiynir.

Mae hyn yn gofyn bod y rhai sy’n ymgysylltu yn:

• rhannu’r holl wybodaeth sydd ar gael;
• penderfynu ar y camau gweithredu mae eu hangen a’r amserlenni a bennwyd er mwyn cyflawni’r camau hynny;
• cytuno ar unrhyw broses asesu dilynol;
• sefydlu’r ffordd y bydd y wybodaeth am y drafodaeth strategaeth yn cael ei rhannu â’r oedolyn sy’n wynebu risg a gan bwy. (Dylid ystyried a allai rhannu gwybodaeth roi’r oedolyn sy’n wynebu risg o gam-drin a/neu beryglu ymchwiliadau’r heddlu i unrhyw drosedd(au) honedig);
• nodi anghenion oedolion eraill a phlant sy’n wynebu risg y mae’n bosibl eu bod mewn cyswllt â’r camdrinwyr honedig.

Cofnodi’r drafodaeth/cyfarfod strategaeth a’r penderfyniadau

Rhaid cadw cofnod o’r drafodaeth/cyfarfod strategaeth a’i gadw ynghyd â nodiadau’r achos. Dylai’r recordiad hwn gynnwys o leiaf:

• rhestr o’r rhai sy’n bresennol/cyfranogwyr ac ymddiheuriadau a dderbyniwyd;
• cofnod o’r drafodaeth a’r penderfyniadau a gymerwyd;
• y rhai sy’n rhan o’r trafodaethau;
• rhestr o bwyntiau gweithredu a’u diben;
• amserlenni y cytunwyd arnynt ar gyfer camau gweithredu ac asesiadau;
• y personau sy’n gyfrifol am wneud camau gweithredu a nodir;
• y dulliau a’r amserlen y cytunwyd arnynt o ran rhannu canlyniad unrhyw gamau gweithredu penodedig a phenderfynu ar y camau nesaf;
• y dulliau y cytunwyd arnynt o ran uwchgyfeirio pryderon a’r amserlenni ar gyfer cwblhau’r camau gweithredu;
• a oes gofyn am archwiliad meddygol.

Rhaid i unrhyw wybodaeth sy’n cael ei rhannu, yr holl benderfyniadau a wnaed, a sail y penderfyniadau hynny, gael eu cofnodi’n glir a’u dosbarthu i’r holl bartïon sy’n berthnasol i’r drafodaeth o fewn un diwrnod gwaith.