Awgrymiadau Ymarfer: Trosi’r Agenda i Broses Gynhadledd sy’n Canolbwyntio ar y Plentyn

Mae’r gynhadledd amddiffyn plant yn dilyn agenda safonol. Mae’r canlynol yn disgrifio ‘yr hyn sy’n gweithio’ wrth ddilyn yr agenda.

Eitem/tasg agenda

1. Pwrpas neu resymau dros y gynhadledd a thasgau aelodau’r gynhadledd

Proses:

Mae’n bwysig bod aelodau teulu yn cael pob cyfle i gymryd rhan weithredol yn y gynhadledd. Mae’n fwy tebygol y caiff hyn ei gyflawni os:

Bydd aelodau teulu yn yr ystafell pan ddaw ymarferwyr i mewn, a bod ganddynt rywfaint o ddweud o ran yn lle y dylai’r ymarferwyr eistedd.
Yw’r teulu yn deall y rhesymau dros y gynhadledd cyn y digwyddiad.
Bod y tasgau a’r diben yn cael eu hamlinellu mewn Cymraeg/Saesneg clir a bod ymarferwyr yn osgoi defnyddio jargon ac anagramau gydol y digwyddiad.

Nid yw llawer o ymarferwyr yn gyfarwydd â chynadleddau ac efallai y byddant yn nerfus a dylid cydnabod hyn.

2. Cyflwyniadau, ymddiheuriadau, cyfrinachedd, swyddogaethau asiantaethau gyda’r teulu

Proses:

Yn aml bydd aelodau teulu yn teimlo wedi eu llethu. Mae ymchwil wedi dangos gorau byd po gyntaf y mae’r teulu yn siarad yna mwya tebygol fyddant o gymryd rhan weithredol.

Gall dulliau fel dechrau’r gynhadledd â genogram neu ecofap, wedi ei gyflwyno gan y gweithiwr cymdeithasol a’r teulu, fod yn ddefnyddiol o ran ymgysylltiad y teulu.

3. Dosbarthu adroddiadau

Proses:

Yn draddodiadol mae amser anghyfartal wedi ei dreulio yn rhannu gwybodaeth. Yr arfer gorau fyddai dosbarthu adroddiadau cyn y gynhadledd a/neu fod ag adroddiadau ar gael i aelodau eu darllen yn union cyn y gynhadledd.

Dylai’r teulu fod yn gyfarwydd â chynnwys adroddiad cyn y gynhadledd, fel na fyddant yn derbyn unrhyw newyddion annisgwyl yn y gynhadledd.

Yn hytrach na mynd drwy bob adroddiad yn fanwl dylai ymarferwyr fod yn barod i roi crynodeb byr.

4. Manylion y digwyddiadau yn arwain at y gynhadledd amddiffyn

Proses:

Dylai hwn fod yn berthnasol a chymesur.

5. Gwybodaeth o’r ymholiadau adran 47 a’r asesiad hyd yn hyn

Proses:

Mewn nifer o achosion, ni fydd yr asesiadau gofal, cymorth ac amddiffyn wedi eu cwblhau. Mae’n bwysig felly roi’r gwybodaeth a rennir mewn cyd-destun – y tri ‘beth’:

beth rydym ni’n ei wybod
beth rydym ni’n ei amau
beth sydd angen ei nodi eto.

6. Gwybodaeth gefndir gan yr holl asiantaethau, gan gynnwys unrhyw ymwneud yn y gorffennol yn ogystal â’r presennol

Proses:

Dylai aelodau gydnabod mai’r nod yw cynnig trosolwg o orffennol a hanes presennol y teulu a’u hymgysylltiad â gwasanaethau er mwyn brwydo’r broses benderfynu. Felly, dylai gwybodaeth ganolbwyntio ar:

bryderon – newydd a pharhaol
cryfderau rhianta – gan seilio ar hanes blaenorol ac arferion rhianta presennol
capasiti i newid – gan seilio ar hanes blaenorol a sefyllfa bresennol
beth sy’n gweithio o ran ymyriadau – ar sail tystiolaeth a gwybodaeth am wasanaethau ac ymateb y teulu yn flaenorol.

7. Crynodeb gan y cadeirydd o’r holl brif wybodaeth a roddwyd i’r gynhadledd

Proses:

Mae’n bwysig nad yw’r teulu a’r ymarferwyr yn y gynhadledd yn cael eu llethu gan y wybodaeth a rennir.

Dylai’r crynodeb ganolbwyntio ar:

pryderon blaenorol a phresennol
cryfderau’r teulu
capasiti rhianta ac effaith unrhyw broblemau perthnasol i oedolion
ffactorau economaidd-gymdeithasol sy’n effeithio ar rianta a’r teulu

8. Barn y plant ac aelodau teulu

Proses:

Os oes gormod o wybodaeth wedi ei rhannu a’i thrafod erbyn y cam hwn mae’n bosib y bydd y plentyn a’u deulu yn teimlo wedi eu llethu. Bydd y teimlad hwn o gael eu llethu yn fwy tebygol o ddatblygu os yw’r ymarferwyr wedi defnyddio jargon ac wedi gwthio’r teulu i’r cyrion yn y trafodaethau.

Os yw rhan gyntaf y gynhadledd wedi canolbwyntio ar wybodaeth berthnasol a rannwyd yn syml, mae’r teulu yn llawer mwy tebygol o ddeall yr hyn a rannwyd ac yn gallu cynnig mwy o sylwadau.

Mae’n bwysig nodi cyn y gynhadledd ym mha ffyrdd mae’r plentyn a’r teulu yn dymuno mynegi eu barn.

9. Dadansoddiad o oblygiadau yr holl wybodaeth a rannwyd am ddyfodol diogelwch y plentyn, ei iechyd a’i ddatblygiad: e.e. a yw’r plentyn yn parhau mewn peryg o gael niwed

Proses:

Mae’n bwysig bod y dadansoddi hwn yn cael ei wneud mewn modd hawdd ei ddeall.

Mae angen i gyfranogwyr y gynhadledd gael gwybod, gan dynnu ar brofiadau byw y teulu:

am beth rydym ni’n poeni?
Beth sy’n gweithio’n dda?
beth sydd angen iddo newid?

Canfuwyd bod defnyddio dyfeisiau gweledol fel goleuadau traffig neu ddefnyddio bwrdd gwyn i gofnodi ymatebion i gwestiynau wedi bod yn ddefnyddiol iawn i’r teulu.

10. Ystyriaeth i’r peryg o niwed os yw’r plentyn yn aros adref, ac argymhellion diamwys o ran sut y gellir rheoli’r risgiau

Proses:

Gan ddefnyddio’r wybodaeth a rannwyd ac a ddadansoddwyd, dylai’r cadeirydd hwyluso trafodaeth ynghylch y risgiau, anghenion a chryfderau a hynny AR GYFER POB PLENTYN YN Y TEULU. Y nod yw i ymarferwyr ystyrid:

y wybodaeth a gasglwyd,
yr asesiadau unigol o risg a niwed
dod i gytundeb o ran lefel y risg i bob plentyn yn y teulu.

Nod y cwestiynau canlynol yw hwyluso’r drafodaeth hon:

Yn ôl y gweithwyr proffesiynol pa agweddau ar brofiad byw y plentyn a phrofiad byw y rhieni sy’n rhoi’r plentyn mewn peryg a/neu o niwed sylweddol?
Beth yw ein pryderon a rennir?
A oes yna bryderon ychwanegol a nodwyd gan ymarferwyr unigol?
Allwn ni ddod i gytundeb?
Pa agweddau ar brofiad byw’r plentyn a phrofiad y rhieni sydd yn effeithio ar iechyd a datblygiad y plentyn ond nad sydd eto yn achosi neu’n debygol o achosi niwed sylweddol?
Pa agweddau ar brofiad byw’r plentyn sydd wedi eu nodi gan yr holl ymarferwyr neu rai unigol fel rhai cadarnhaol ac sy’n dangos cryfder teuluol?
Allwn ni ddod i gytundeb ynghylch y rhain?
Pa ffactorau hanesyddol a chyfredol sydd yn cael effaith ar allu’r teulu i gynnig profiad byw o ansawdd i’r plentyn?
Beth sydd yn dal i fod angen ei wybod arnom?
Beth yw barn y teulu am y dadansoddiad a wnaed gan ymarferwyr ynghylch sefyllfa eu teulu a’r peryg o niwed ac anghenion y plentyn? A ydyn nhw’n cytuno â’r ymarferwyr? Os nad ydynt, pam?

11. Ystyriaeth o’r angen am gyngor cyfreithiol

Proses:

Dylai unrhyw drafodaeth am gamau cyfreithiol gynnwys adran gyfreithiol yr awdurdod lleol.

12. Penderfyniad ar osod enw’r plentyn ai peidio ar y gofrestr amddiffyn plant a chategori’r risg

Proses:

Wrth wneud y penderfyniad hwn a phennu’r categori mae’n bwysig bod yr HOLL ymarferwyr yn cyfrannu i’r broses benderfynu.

Gall datgan y categori ar gyfer cofrestru ddod fel sioc i deuluoedd yn enwedig os nad yw ymarferwyr wedi enwi eu pryderon cyn hynny. Mae’n bwysig felly bod ymarferwyr yn lleisio eu pryderon yn ystod trafodaethau a chynadleddau e.e. ‘rydym yn pryderu bod eich plentyn yn cael ei esgeuluso oherwydd....’

13. Amlinelliad o’r cynllun gofal, cymorth ac amddiffyn, os oes ei angen

Proses:

Mae hon yn rhan hanfodol o broses y gynhadledd. Yn y gorffennol, amser cyfyngedig iawn sydd wedi ei dreulio ar gynllunio. Canlyniad hynny felly yw bod aelodau teulu ac ymarferwyr yn ansicr ar yr hyn sydd yn ddisgwyliedig ganddynt a phaham.

Dylai trafodaethau cynhadledd arwain yn rhesymegol at gynnwys y cynllun gydag aelodau teulu ac ymarferwyr yn deall y rhesymeg dros y cynllun gofal, cymorth ac amddiffyn amlinellol.

14. Crynodeb o gamau gweithredu’r gynhadledd

Proses:

Rhaid i’r cadeirydd sicrhau bod ymarferwyr ac aelodau teulu yn deall:

Y camau sydd i’w cymryd a’r rhesymeg drostynt
Y cyfraniad sy’n ddisgwyliedig ganddynt – o ran y teulu a’r ymarferwyr
Y deilliannau dymunol
Manylion aelodaeth graidd y grŵp, cyfarfod cyntaf y grŵp craidd a’r adolygiad.

(Wedi’i addasu gan Horwath and Wirral Safeguarding Children Board Supporting Families Enhancing Futures)