Trosolwg o'r adran

Mae’r adran hon yn cynnwys gweithdrefnau’n ymwneud â rolau a chyfrifoldebau ymarferydd, yn dilyn hysbysebiad hysbysebiad gan y gwasanaethau cymdeithasol. Mae’n hanfodol bod ymarferwyr yn deall yr hyn a olygir gan niwed sylweddol wrth asesu ac ymyrryd yn dilyn hysbysebiad hysbysebiad am blentyn sy’n wynebu risg o gael ei niweidio, ei gam-drin neu ei esgeuluso.

Mae rhan gyntaf yr adran hon yn ymdrin â’r gweithdrefnau sy’n ymwneud a chyfrifoldebau penodol ymarferydd wrth ymateb i hysbysebiad hysbysebiad.

Mae hwn yn cynnwys:

• deall y dasg
• gwybod beth sydd ei angen ar y sawl sy’n gwneud hysbysebiad hysbysebiad a’r hyn a ofynnir i ymarferwyr ei wneud fel rhan o’r gwaith o gasglu gwybodaeth gan y sawl sy’n gwneud yr hysbysebiad hysbysebiad
• rôl ymarferydd gwasanaethau cymdeithasol fel y sawl sy’n derbyn yr hysbysebiad wrth dderbyn hysbysebiad
• esbonio’r camau nesaf gyda’r sawl sy’n cymryd yr hysbysebiad
• rheoli hysbysebiad au y tu allan i oriau swyddfa arferol

Ar ôl cael y wybodaeth gan y sawl sy’n gwneud yr hysbysebiad ac ymarferwyr eraill, mae’n rhaid i’r gwasanaethau cymdeithasol benderfynu ar y camau i’w dilyn ar ôl derbyn hysbysebiad ; gwiriadau a phenderfyniadau cychwynnol.

Mae hwn yn cynnwys:

• cwblhau gwiriadau cychwynnol
• cyfraniadau amlasiantaethol
• y penderfyniad cychwynnol
• penderfynu beth i’w wneud os mai’r penderfyniad cychwynnol yw bod achos rhesymol i amau bod plant mewn perygl o niwed sylweddol
• pryderon brys/cynyddol am niwed sylweddol tra bod gan blentyn gynllun gofal a chymorth
• ymgysylltu â’r plentyn a’r teulu yn ystod y gwiriadau a thrafodaethau cychwynnol
• ‘gweld’ y plentyn
• rhoi gwybod i’r teulu am yr hysbysebiad
• rhoi gwybod i’r teulu am y penderfyniad cychwynnol
• rhoi gwybod i’r teulu am ddechrau ymholiadau adran 47 dan y ddeddf plant
• rhoi gwybod i’r ymarferydd sy’n gwneud yr hysbysebiad am y penderfyniad cychwynnol
• anghytundebau rhwng ymarferwyr

Mae’n bosib y bydd angen amddiffyn a rhoi camau gweithredu brys ar waith ar unrhyw gam yn ystod y broses ddiogelu. Mae’n bwysig bod ymarferwyr yn deall:

• cynllunio camau gweithredu brys
• dewisiadau o ran sicrhau y gellir amddiffyn plentyn ar unwaith
• defnyddio pwerau gorfodol
• rhoi gorchmynion amddiffyn brys ar waith
• gwrthod archwiliad meddygol
• Gorchmynion Gwahardd
• Pwerau Amddiffyn yr Heddlu

Os yw’r gwiriadau cychwynnol, yn dilyn hysbysebiad , yn dod i’r casgliad bod gan y Gwasanaethau cymdeithasol achos rhesymol i amau bod plentyn mewn perygl o niwed sylweddol dylent drefnu i gynnal trafodaeth/cyfarfod strategaeth.

Mae’r gweithdrefnau yn cynnwys:

• diben y drafodaeth / cyfarfod strategaeth
• p’un ai i gynnal cyfarfod neu drafodaeth strategaeth
• amserlenni
• cyfranogiad amlasiantaethol mewn trafodaethau/cyfarfodydd strategaeth
• cadeirio
• cofnodi’r drafodaeth/cyfarfod strategaeth a’r penderfyniadau
• cyfarfodydd/trafodaethau strategaeth pellach/ychwanegol
• anghytundebau rhwng ymarferwyr
• materion o ran ffiniau awdurdod lleol.

Y penderfyniadau allweddol i’w gwneud yn y cyfarfod/trafodaeth strategaeth yw p’un ai a ddylai unrhyw ymholiadau adran 47 fod yn:

• ymholiad gan asiantaeth unigol

neu

• ymholiadau ar y cyd gan y gwasanaethau cymdeithasol a’r heddlu gan gynnwys:
  • cynnwys y plentyn mewn ymchwiliadau gan yr heddlu
  • y cyfweliad ymchwiliadol gyda’r plentyn
  • cyfweliad â thystion sy’n blant heb gysyniad rhieni

Mae’r ymholiadau adran s47 yn dechrau pan fydd trafodaeth/cyfarfod strategaeth yn penderfynu bod tystiolaeth yn dangos bod ymholiadau o’r fath yn angenrheidiol. Yn yr achos hwn mae’n bwysig bod ymarferwyr yn deall ymholiadau adran 47: ystyriaethau allweddol. Dylai’r sawl sy’n ymwneud â’r ymholiadau wybod eu rolau a chyfrifoldebau mewn perthynas â’r:

• dasg
• proses
• rôl y gweithiwr cymdeithasol
• cynllunio ymholiadau adran 47
• casglu gwybodaeth ar sail aml-asiantaeth
• casglu gwybodaeth gan riant/rhieni
• casglu gwybodaeth gan blant
• siarad â’r plentyn heb yn wybod i’r rhiant neu’r gofalwr
• casglu gwybodaeth gan asiantaethau eraill
• rhannu gwybodaeth a diogelu data
• rhannu gwybodaeth gyda’r teulu
• gwybodaeth gyfrinachol
• plant sy’n symud yn ystod ymholiadau adran 47 amddiffyn plant
• yr archwiliad meddygol:
  • amseriad yr archwiliad meddygol
  • safonau ar gyfer archwiliadau meddygol
  • cydsynio i’r archwiliad meddygol
  • cydsyniad a phobl ifanc
  • sicrhau cydsyniad ar sail gwybodaeth
  • yr adroddiad meddygol yn dilyn archwiliad

Dylai’r rhai sy’n ymwneud â’r cyfarfodydd/trafodaethau strategaeth chwarae rhan yn yr ymholiadau adran 47; dadansoddi a gwneud penderfyniadau..

Mae hyn yn golygu:

• defnyddio dadansoddiad adran 47 a gwneud penderfyniadau: ‘penderfyniadau’
• dadansoddi a gwneud synnwyr o’r wybodaeth a gasglwyd
• Mae [cofnodi gwybodaeth a phenderfyniadau allweddol] adran 47 yn hanfodol drwy gydol y broses.

Mae angen i ymarferwyr wybod am:

• cofnodion asiantaeth
• cofnodion gwasanaethau cymdeithasol

Gall y ffordd y mae’r plentyn a’r teulu yn ymwneud yn yr ymholiad adran 47 effeithio ar waith canlynol a wneir gyda nhw. Mae’n bwysig felly bod ymarferwyr yn gweithio gyda’r plentyn a’r teulu yn ystod ymholiadau adran 47.

Mae hyn yn cynnwys:

• cynnwys rhieni neu ofalwyr mewn ymholiadau adran 47
• ystyried beth i’w wneud pan fo gofalwyr yn gwrthod cydweithio ac mae angen gweithredu ar frys
• cynnwys plant a phobl ifanc mewn ymholiadau adran 47